7. 9. 2020: Шток-львівскый сіндром

По кликаню Софії Федины, котра в тім часї была головов „Світової Федерації Українських Лемківських Об’єднань‟ (СФУЛО), і кликаню участників конференції в Словацькім народнім музею – Музею україньской културы у Свіднику, ту по часї маєме далше кликаня, жебы „одповідны орґаны“ рїшыли, же хтось може мати і іншы народностны погляды. Думам, же сьме при зродї якойсь новой українськой фолклорной традіції.

Всеукраїньске общество „Лемківщіна“ ся в половинї авґуста остро выразило проти електронічной петіції Марата Ґубаєва, котра жадала окремый статус про кримскотатарьскый і лемківскый язык на Українї. Общество петіцію назвало „ганебнов“, означіло за провокацію, і узнало свої погляды, же Лемкы то лем етноґрафічна ґрупа україньского народа, котра не мать свій язык, а лем діалект. Покля петіція не буде стягнута, будуть кликати одповідны орґаны.

Односно петіції треба повісти пару слов. По перше, о їй релевантности свідчіть, же дотеперь має 13, підчеркую тринадцять підписів. Думам, же петіція за узнаня Марсіянів за окрему народностну меншыну на теріторії Україны бы позберала веце голосів, што свідчіть о тім, як важні єй хтось бере.

По друге, автор мішать грушкы з ябками, пише о „лемківскім языку, котрый ся называть і русиньскый“, і якый „має автономны права в складї україньского“ і много далшых, повіджме то прямо, дурнот.

По третє, што є найважнїше, реално бы нам, кедь ся голосиме вшыткы ку Русинам, треба было, жебы сьме статус досягли на Українї про русиньскый язык, наприклад, і в двох варіантах, і дале глядали путь до коіне. Но покля бы петіція сповняла про мене іншы штандарды, котры в тім припадї не сповнює, думам, же мій підпис бы дістала, бо хоцьбы холем лемківскый язык дістав даякого статусу, на котрый бы ся пак могло надвязати в дїлїі русиньского языка обще.

Но ніч зо споминаного не мінить факт, же є ту якась петіція, котру в, як ся хоче Україна презентовати, демократічній державі хтось подав, і є лем ёго дїлом, ці ся му про тоту думку подарить здобыти підписы, або ніт. Петіція окрем того, же є там много хаотічных формулацій, ниякым способом не порушує законы, не кличе по жаднім сепаратізмі, нияк не огрожує державу.

І зато ся треба задумати, што за параноідна орґанізація є споминане общество, котре видить за петіційов провокацію, за котру треба нести одповідность перед орґанами? Накілько собі общество усвідомлює, же демокрація реално має вызерати іншак, не так, же іншак думаючіх людей переслідує безпека і рїшыть прокуратор?

Абсолутным дном цїлого выголошіня „Лемківщіны“ є то, же петіцію, котра, і кедь з фактоґрафічныма хыбами, має застати ся їх языка, языка їх предків, назвуть ганебнов. Но оно то так не є.

Ганебным є, же ся тым выголошінём, але нелем ним, зрекли свого походжіня, свого народа, свого языка, і як вівцї выголошують, же они суть властно Українцями, а не мають жадного языка. То лем так дома собі бісїдують, кедь обще іщі так бісїдують, даякым полоґрамотным языком – діалектом.

Самособов, русиньскый рух є демократічный, і мы знаме акцептовати, же хтось ся чує Українцём, і кедь не сьме согласны. А хоць із народа никого не мож выписати, думам, же такыма чінами ся тоты люди выписуть з народа самы, кедьже ся чують быти іншым народом. Но то не наша, їх проблема. Але мерзить ня, кедь ся русиньске, лемківске знеужывать, а головно такыма шовніністами, недемократами, як ся вказали і теперь.

Окрем того, же стоїме при зродї нового україньского фолклору, звыку кликати орґаны на каждого, хто бы мав якыйсь прорусиньскый напрям, стоїме і при обяві нового сіндрому. Лїпше повіджено, віаріантї Штокголмского сіндрому на лемківскый способ.

Тоты, котрых коріня Україна цалком нищіла довгы десяткы років, днесь проявлюють ку нїій векшу любов як роджены Українцї, і не хотять ани чути, жебы были дачім іншым як Українцями. За зневажованя свого народа і языка дякують. Назвийме то Шток-львівскый сіндром.

Петро МЕДВІДЬ, лем.фм, статя была написана як коментарь „Вступне до контроли“ лемківского радія lem.fm. Жрідло фотоґрафії: Pixabay.com. Языкова управа: ред. АРК в СР.