18. 5. 2018: Біенале лемківской/русиньской културы 2018

Уж в найблизшу суботу, 19. мая 2018 р., в Креници зачне ся ювілейне, Х. Медженародне Бієнале Лемківской/Русиньской Культуры, на котре просят Стоваришыня Лемків, як головний орґанізатор, та Світова Рада Русинів і Містецкій Уряд в Креници. В проґрамі дводньовой подіі сут м. ін. концерты, доповіди і проєкциі фільмів.

Х. Медженародне Бієнале Лемківской/Русиньской Культуры зачне ся традицийно од поклоніня вызначному Лемкови, Епифанови Дровнякови – Никыфорови Креницкому, о год. 13.30. Так як і в інчых роках, орґанізаторы вєдно з запрошеныма гостями зложат найперше квітя на могылі артисты, находячій ся на креницкым теметові, де буде і одлсужена панихіда. Пак підут під його памятник, што є в центрі міста. Гын пройдут короткы офіцийны выступліня орґанізаторів, а представникы поєдных русиньскых орґанізаций, будучых членами СРР, так само поклонят ся Никыфорови.

Од памятника, што ся находит при креницкым дептаку, до Головной Пияльні, де буде одкрыта выстава прац русиньскых творців, пройде хоровід ансамблів і участників. В попередніх едициях подіі были то выставы малярів, фотоґрафіків ци різбярів, выходячых так з Лемковины, як і з дальшых русиньскых земель. Дяка запрезентувати своі творы є тым більша, што на бієнале приходят не лем Русины, а часто туристы і здройовникы.

Близко год. 15.30 зачне ся концерт русиньскых ансамблів з Польщы, Словациі і Украіны. По выступлінях передана буде нагорода Світового Конґресу Русинів, почестна премія ім. Василя Турока-Гетеша. На выявліня лавреата мусиме ждати до остатніх хвил. Премію отримуют особы заслужены для русиньской культуры. В 2014 р. вчас VIII едициі подіі премію отримал Петро Трохановскій.

Вечером в пияльни зачне ся фільмова част бієнале. Як выявил Андрий Копча, орґанізатор і думкодавця той части акциі, будут презентуваны фільмы про 100. річницю возникніня Руской Народной Республикы Лемків, 100. річницю возникніня сполочной державы Чехів, Русинів, Словаків – І Чехословацкой Республикы, та документальний фільм про акцию «Вісла». Фільмы будут іти з польскым тлумачыньом, так штобы трафляли до шыршой публикы.

Перший ден бієнале завершыт літературна стріча, бесіда в єдній з креницкых корчм. Продолжаны будут дискусиі не лем на літературны темы, але тіж на тему діяльности орґанізаций і всякого рода проблемів, з котрыма стрічают ся русиньскы активісты в своіх державах.

Неділя зачне ся од засіданя Світовой Рады Русинів. Тота част проґраму являт ся закрытом про інтересантів. В полудне буде популярно-наукова сесия присвячена сучасній русиньскій культурі, єй розвиткови і просторах діяня. На 15.00 год. орґанізаторы зас просят до Головной Пияльни, де пройде послідня част Х. Медженародного Бієнале Лемківской/Русиньской Культуры. Тым разом окрем ансамблю з Польщы своі сценічны выконаня вкажут гості з Румуніі, Словациі і Хорвациі.

Перше Медженародне Бієнале Лемківской/Русиньской Культуры прошло в 2000 р. Од початку было оно задумане на подію, котра, як выходит з назвы, буде проходила што два рокы. Рокы без креницкой імпрезы мали быти выполнены подібныма стрічами на полудньовым боці Карпат – в плянах был найблизший Бардиів, пак Пряшів. Хоц з тых плянів нич не вышло, подія орґанізувана Стоваришыньом Лемків на добре вросла в шор цикличных подій міста Крениця. Бієнале одраз было направлене на тото, штобы в рамках той подіі тримати партнерскы односины з другыма орґанізациями, якы входят до СРР. Подія, што вказали дотеперішні єй едициі, єст місцьом, де продолжаны і творены сут новы ідеі і пляны тыкаючы розвитку Лемків/Русинів на загальносвітовым рівни.

Севериян КОСОВСКЫЙ

(Публікуєме в оріґіналї – лемківскім варіантї русиньского языка, окрем назвы статї і текту під фотоґрафіёв.)