17. 9. 2021: Престіж
Конґрес є такый як мы, і то є тота найлїпша причіна впустити до нёго свіжый воздух.
Так сьме ся знова по двох роках стрїтили. Знова одбыв ся Світовый конґрес Русинів, по котрім знова раз можеме роздумовати, як далше продовжовати в роботї.
Нїт, конґрес не приніс жадну револуцію. Лемже то мы, котры вже даякый тот рік на конґресы ходиме, уж ани не очековали.
Наперек тому треба ясно повісти, же сталіністічный бетон, як о конґресї писав колись давнїше Богдан Ґамбаль, котрый крітіковав, же дакотры членове Світовой рады Руісинів суть у функції вже довше як Сталін, ся зачінать розпадати, і то є надія, же покля „проґресівнїше“ крыло вытримать, мавзолей досправды може вычеряти нова модерна будова, котра буде давати штось веце, як лем місце одданая чести тому, што сьме досягли перед 30-ма ці 20-ма роками.
Треба ясно повісти, же, будьяк то вже за офіціалнов сценов проходило, зречіня ся далшой кандідатуры на позіцію члена Світовой рады Русинів з боку Андрія Копчі, котрый за Польщу в радї сидїв цїлых 30 років, котрый конґрес єден час і вів, є дашто, што треба оцїнити і подяковати за то.
Тым, же ся польска делеґація з Копчом доїднала і увольнила місце про нового, молодого чоловіка, котрый днесь в радї зачінать в подобнім віцї як Копча перед 30-ма роками, є штось, што розбивать споминаный сталіністічный бетон нашого конґресу холем часточно.
Аж так оптімістічне не є то, же Сербія є в тім напрямі лем десь в половинї драгы, кедь обще на даякій дразї ку змінї є, бо затля о вычеряню члена рады ся лем бісїдує, але то аж пак, аж зарань, о рік, або хто знать коли. І цалком песімістічне є, же Румунія о змінї ани не бісїдує. Притім обидві державы мають способных людей, котры бы достойно вычеряли своїх членів у радї.
Впоросом є, ці конґрес має далше акцептовати самодержавиє, або притиснути до того, жебы пояснити, же членове Світовой рады Русинів не можуть быти монархами, корунованы владарї, котрых не мож одкликати.
Монархії зачали кінчіти і зато, бо вже не доказали реаґовати на модерный світ, світ, котрый ся скоро мінить і выжадує абсолутно іншый приступ і методы, як то было даколи. Кедь днесь акцептуєме, же дакотры державы знова вырїшыли про свою „стабіліту“, пак акцептуєме, же конґрес цалком заспить.
Як іншак можеме оцїнити то, же уж ани не было протикандідата і Штефан Лявинець міг потвердити свій далшый період без того, жебы хтось дав іншу візію конґресу, кедь не є так, же сьме в станї часточной гібернації? Нашто суть у Світовій радї Русинів довгы рокы тоты самы люде, кедь ани уж не мають амбіцію вести конґрес? І што пак од конґресу тоты членове очекують?
Престіж. То є то, што подакотры очекують. Іншак собі не мож пояснити то, же найвекша проблема конґресу не было то, жебы доїднати ся, хто буде председа, але доїднати, хто з двох оголошеных країн буде орґанізовати слїдуючій конґрес. Лемже што, окрем престіжи, орґанізатора тот конґрес принесе русинству обще, то уж друга справа.
„Конґрес є такый як мы. А якы сьме? Такы, якы сьме.“ То слова Олены Дуць-Файфер, котры высловила на конґресї. А може ани не знала як точно трафила.
Конґрес є такый як мы. І кедь видиме, же конґрес фунґує як фунґує, і не сьме з тым цалком спокійны, пак треба до конґресу впустити новых людей. Пак і до Світовой рады Русинів треба впустити новых людей. І то не є днесь лем проблема Україны, де досправды треба дати простор і іншым орґанізаціям, котры на Підкарпатю дїють. То проблема векшыны держав, котры вже реално потребують і свіжый воздух, новы думкы, новы силы.
Не іде о то, жебы собі чоловік не цїнив людей, котры за 30 років штось про русинство і конґрес зробили. Но матеріал, але і чоловік ся за так довгый час мусить вычерьпати і втогды треба дати простор на зміну.
По конґресї в Криніцї не єм аж так песімістічный. Чекать нас дворічный меджіконґресовый період і часточно зміненый склад Світовой рады Русинів , як і новы компетенції про новых людей давають надію, же покля будеме знати вытримати, за два рокы ся не будеме бавити о престіжи про дакого, але о досправдовій роботї з людми, з котрыма ся дасть реално робити.
Петро МЕДВІДЬ, статя была написана як коментарь „Вступне до контроли“ лемківского радія lem.fm. Ґрафічна і языкова управа: ред. АРК в СР. Жрідло фотоґрафії: Wikipedia.
