12. 7. 2023: СКР дістав одповідь од ОБСЕ і з Бруселу. Русиньске дїло рушать допереду
Председа СКР обернув ся і до Шарлса Мішела.
Світовый конґрес Русинів (СКР) підпорує намагы Україны о евроінтеґрацію, но єдночасно звертать увагу на проблему неузнаня Русинів на Українї і утискованя їх прав.
В тім дїлї обертать ся конґрес до европскых орґанізацій і інштітуцій, жебы права Русинів были забезпечены і Кієвом, і жебы тото было выповнено іщі почас процесу інтеґрації.
Як інформовав председа СКР Штефан Лявинець почас засїданя Світовой рады Русинів у четверь, 6-го юла 2023-го року, в тых днях пришли далшы одповідї на писма, котры были з боку конґресу загнаны. Конкретно од высокого комісаря ОБСЕ про народностны меншыны, і з Бруселу.
Перед венеційсков комісіёв
Як сьме вже скоріше інформовали, представителї Світового конґресу Русинів на чолї з председом конґресу Штефаном Лявинцём діскутовали в апрілю того року з представителями Венеційской комісії, котра в тім часї аналізовала народностный закон і права народностных меншын на Українї.
Оналйн стрїча проходила на рекомендацію предсидателькы Европской комісії Урсулы фон дер Леєн, котра реаґовала на писмо председы СКР з децембра 2022-го року, яке было загнане втогдышнёму председови влады Словацькой републікы Едуардови Геґерови, а до відомости презідентцї СР Зузанї Чапутовій і шефцї Европской комісії.
Русины выступили перед комісіёв із пятёма головныма пожадавками. По перше, уызнати карпатьскых Русинів за окремый народ і автохтонну народностну меншыну на Українї, а признати їм вшыткы права в згодї з меджінародныма договорами, котры Україна підписала.
По друге, дати в слїдуючім списованю жытелїв на Українї можность ідентіфіковати ся як карпатьскый Русин в офіціалных формуларях. По третє, записати карпатьскых Русинів до списку корїнных народів Україны. По четверьте, повнити, з боку Україны, обовязкы, котры выходять з Договору о охранї народносных меншын.
І по пяте, зрушыти План кроків рїшіня проблем Українцїв-Русинів приятый 7-го октобра 1996-го року, котрый подля слов председы СКР Штефана Лявинця не огрожує лем Русинів на Українї, але і в далшых країнах, де жыють.
Представителї Венеційской комісії по діскусії з представителями Русинів сконштатовали, же не суть компетентны рїшыти проблемы, котры Русины выголосили на стрїчі. Членове комісії рекомендовали представителям Русинів, жебы звернули ся зо своїма проблемами до Рады Европы.
Но председа Світового конґресу Русинів контактовав і далшы европскы орґанізації в дїлї рїшіня русиньской проблемы на Українї.
Писмо од высокого комісаря ОБСЕ
В другій половинї юна пришла одповідь од высокого комісаря Орґанізації про безпечность і сполупрацу в Европі про народностны меншыны Каірата Абдрахманова.
В одповідї комісаря ся пише, же ёго уряд сполупрацує з україньскыма орґанами што до посилнїня леґіслатівных і інштітуціоналных рамків в области прав народностных меншын, і підкреслює, же вопрос народностных прав є єдным із ключовых.
Комісарь пише, же з інтересом прочітав інформації, котры находили ся в писмі од Світового конґресу Русинів, і хоче далше продовжовати в діалоґу на тоту тему. Сам запропоновав можливость, жебы представителї СКР стрїтили ся з ёго тімом, котрый го далше буде інформовати о цїлій проблемі.
Одповідь пришла і з Бруселу
На кінцю юна пришла одповідь і з Бруселу, конкретно з Директоріяту про выходну Европу і централну Азію, од головы Україньской дівізії Петры Ґомбаловой. Тов одповідёв повірив голова Европской рады Шарлс Мішел.
Як пише Ґомбалова, права членів народностных меншын суть централныма і фундаменталныма цїнностями Европской унії, а суть частёв Копенгаґскых крітерій, котры треба выповнити, жебы країна могла вступити до Европской унії.
„Береме до відомости вашы знепокоїня,“ пише ся в одповідї з тым, же Брусел буде далше позорно слїдовати діалоґ з представителями народностных меншын на Українї і вшытко, што є повязане з односнов леґіслатівов.
Так само подля писма будуть в Бруселї далше дозерати на імплементацію україньскых законів, котры односять ся ку правам народностных меншын, як і на законны правила на містній і реґіоналній уровни.
Дїло рушать допереду
Русиньске дїло так по роках стаґнації, віриме, рушать допереду. На роздїл од Кієва европскы інштітуції не іґнорують жаданя Русинів о їх узнаня на Українї.
Як повів сам председа Світового конґресу Русинів, теперь дістали сьме конкретны одповідї і конкретны контакты, до котрых можеме далше обертати ся в дїлї рїшіня той проблемы. Штефан Лявинець хоче о далшых поступах інформовати почас засїданя Світового конґресу Русинів, котрый одбуде ся тот рік в авґустї в Новім Садї, в Сербії.
Так само хоче председа приготовити пункт резолуції, котрый ся буде дотуляти найновшых выслїдків нашых намаг, а приготовити ся на далшы поступы і їднаня з представителями европскых інштітуцій і орґанізацій.
Петро МЕДВІДЬ, ЛЕМ.фм, языкова і ґрафічна управа: АРК в СР.
