1. 11. 2023: Рутенія іде на турне. Хырбетом ку горам є русиньска історія 20-го столїтя
Рутенія навщівить штири міста на выходї Словакії
В юни минулого року Фолклорный ансамбель Рутенія, котрый дїє в Братїславі, одпремєровав своє найновше танечно-драматічне представлїня, яке дістало назву іншпіровану книжков Павла Роберта Маґочія – Хырбетом ку горам.
Рутенія втогды премєров одсвятковала, з дворочным опізнїнём з причіны пандемії, свій десятый юбілей єствованя. Теперь ансамбель рихтує ся на турне, в рамках котрого тоту інсенацію одограть в штирёх містах на выходї Словакії.
Бескид як сімбол русиньской судьбы
Турбулентне 20-те столїтя значно овпливнило і судьбу Русинів. Выселенецьтво за океан, Перша світова война, політічна і народна еманціпація, приєднаня до складу Чехословакії, несповнена автономія, але і Друга світова война, анексія Підкарпатьской Руси Совєтьскым союзом, вычеркнутя Русинів з мапы світа, третє народне возроджіня.
То лем маленька частка з того, што Русины у 20-ім столїтю пережыли. Творцї представлїня заміряли на першу половину 20-го столїтя, котра была про Русинів фундаментална.
Інсценаціёв Хырбетом ку горам проводить Николай Бескид, ґрекокатолицькый священик, русиньскый дїятель і родолюб, єден із многых вызначных особностей того роду. Николай став своёв властнов жывотнов історіёв якбы стїлеснїнём історії і судьбы русиньского народа.
Народив ся на теріторії днешнёго Мадярьска, не стратив свою ідентічность, вернув ся до карпатьскых гір, підпорив взник Чехословакії, пише, творить, робить про народ а вмерать в часї, коли на веце як 40 років „вмерать“ в країнах совєтьского блоку і русиньскый народ.
Інсценація лем частково выходить із історічных реалій, веце простору дістала вольна іншпірація жывотом Николая Бескида, чім хотїли творцёве оддати честь нелем Николаёви, але цїлому роду Бескидовых.
Шырока Карпатьска Русь
В танечных частях ся Рутенія заміряла на фолклор з русиньскых реґіонів северовыходной Словакії, але і з реґіонів Підкарпатьской Руси, днешнёй Закарпатьской области Україны.
Так властно ансамбель презентує богатство і розмаїтость русиньского фолклору з шырокой теріторії Карпатьской Руси, теріторії історічно населеной Русинами, з реґіонів, котры в меджівойновім періодї творили теріторію Чехословакії.
Одказ є ясный. І кедь ся граніцї і державы почас минувшого столїтя дакілько раз минили, Русины зістали доднесь єдным недїлительным народом, і їх културне богатство є сполочным русиньскым богатством.
Штири міста і велика продукція
Окрем Фолклорного ансамблю Рутенія в предсатавліню грає русиньскый актор
Володимір Чема, котрый має роль Николая Бескида. На сценї буде мож відїти і Народну музику Рутенія, значіть, властну капелу ансамблю, а Дітячій фолклорный колектів Рутенячік. Мож сміло повісти, же Рутенія іде на турне „у великім“, і на професіоналній уровни.
Представлїня Хырбетом ку горам буде мож відїти в місяцї новембер в Снинї і Пряшові, а в місяцї децембер у Свіднику і Старій Любовни. Листкы на окремы выступлїня мож купити онлайн. Веце інформацій на плаґаті і сайтї ансамблю.
Петро МЕДВІДЬ, ЛЕМ.фм, языкова і ґрафічна управа: АРК в СР.
