8. 8. 2020: Округлый жывотныій юбілей высокошкольской учітелькы, поеткы і културной дїятелькы – Олены Дуць-Файфер
• Наша юбілантка др габ. Олена Дуць-Файфер із „русиньскым Оскаром‟, Преміёв за русиньску літератруру Александра Духновіча од Карпаторусиньского научного центра в США.
• Премію А. Духновіча здобыла О. Дуць-Файфер за польско-русиньскый зборник поезії „Po obu stronach słowa / По обох странах думкы‟.
Олена Дуць-Файфер (Helena Duć-Fajfer) нар. 9. 8. 1960 в Уданінї-Уязд Горнї в Польщі. Є поетков, літературознательков, высокошкольсков учітельков културнов дїятельков русиньской орьєнтації на Лемковинї. Родины родічів О. Дуць-Файфер были депортованы з Лемковины почас операції „Вісла‟.
Народившы ся за граніцями родных Карпат на южнін западї Польщі, у Солезії, она ся вернула з родічами у 1961 р. на Лемковину, де і здобыла середню освіту. Штудовала на Яґелоньскій універзітї в Кракові (1979 – 1985), здобыла научны ступнї зо славяньской філолоґії (маґістер, 1985), псіхолоґії (маґістер, 1987), історії уменя (маґістер, 1992) і выходославяньскых літератур (д-р філос, 1997). Публіковала в тых дісціплінах на темы, споєны з Лемками. Велику научну вартость має єй доповнена докторьска дізертація, котра є першов значного обсягу публікаціёв о лемківско-русиньскій літературы, охоплююча в собі період дакількох десятьроч перед Першов світовов войнов: „Literatura łemkówska w drugej połowie XIX i na początku XX wieku (2001).
O. Дуць-Файфер є єднов з лідрів лемківского возроджіня русиньской орьєнтації, котра ся зачало в Польску од половины 1980-ых років. Была сполуорґанізаторков першых дакілько каждорічных фестівалів „Вартра‟, што были на карпатьскій отчізнї Лемків, є автороков двотомного польско-русиньского зборника модерной поезії: „W modlitewnym bluźnierstwie“ (1985). Од 2001 р. учіть язык, літературу і етноґрафію у рамках новозаснованого проґрамы лемко-русиньскых бадань у Педаґоґічній академії в Кракові.
Література: Петро Трохановскій, „З лемківскым языком першыраз до академічных саль: на 40. літя народжыня др Олени Дуць-Файфер‟. Іn: Лемківскій календар 2000 (Криніца – Леґніца, 2000), с. 138-146.
Здрой: Павел Роберт МАҐОЧІЙ, „Енциклопедія історії та культури карпатських русинів“ зоставителїв П. Р. Маґочія і І. Попа, Ужгород: Видавництво В. Падяка, 2010, с. 207-208, переклад із україньского языка i фотоґрафії: А. З.
