7. 8. 2020«З Никыфором на Мадяры – З Віольом Беркі до Польщы» / nikiforberki.pl

Музеі в партнерскых містах в Польщы і на Мадярах – в Новым Санчы і Кішкунгаляш – рішыли запрезентувати роботы узнаных в своіх державах артистів: Никыфора – Епіфана Дровняка (1895-1968), выбраны з колекциі Округового Музею в Новым Санчы, і роботы Віолі Беркі (1932-2001) з колекциі Музею Яноша Тормы в Кішкунгаляш.

Выміна выстав мала быти реалізувана в рамках проґраму «Промоция польской культруы за границьом» згідно з заложынями проєкту дофінансуваного з Фонду Промоциі Культуры Міністерства Культуры і Нацийональной Спадковины в Польщы. «Выміну плянували сме на май 2020 р., але пандемія коронавіруса зробила тото неможливым» – бесідує Мария Марціновска, головный специялиста дс. орґанізуваня выстав в Округовым Музею в Новым Санчы.

«Можніст переформити міністерияльный проєкт дала шансу продолжыти спільны пляны. Спілпрацуючы музеі рішыли запрезентувати выставы в віртуальным просторі вєдно з каталоґом робіт артистів, котры нашы інституциі мают в своій колекциі» – пояснят дале М. Марціновска.

До музеів долучыли партнеры в обшыри промоциі проєкту: Польскій Інститут в Будапешті, Мадярскій Інститут Культуры в Варшаві, Стоваришыня «Amici Hungariae», Стоваришыня Лемків і оба партнерскы міста.

Початкы спілпраци

Партнерство Нового Санча і Кішкунгаляш тырват од 1993 р. Міста зреалізували вельо стріч і імпрез, выміняли ся скушеностями. «Спілпраца музеів зачала ся в 2015 р. Заініциювал єј Музей Яноша Тормы в Кішкунгаляш, реалізуючы в рамках Вышеградского Фонду проєкт пн. Музеолоґія в практиці» – оповідат М. Марціновска. Товды стрітили ся в мадярскым місті представникы музеів і університетскых осередків з Мадяр, Словациі, Польщы і Чешской Республикы.

Теперішній проєкт є черговом реалізацийом, тым разом при хоснуваню віртуального простору. «Маме надію, што в ліпшым часі дойде тіж до реалізациі заплянуваных выстав: робіт Никыфора в Ґалериі Беркі в Кішкунгаляш і в Польскым Інституті в Будапешті та робіт Віолі Беркі в Музею Никыфора в Креници» – кінчыт М. Марціновска.

Проєкт доступный єст на сайтi nikiforberki.pl

Віоля Беркі (1932 – 2001)

Віоля Беркі вродила ся в Кішкунгаляш. Выховала ся в земляньскій родині. По зачатку в Кішкунгаляш євангелицкой школы для дівчат, послідню середню клясу скінчыла в Ліцею Красных Штук в Будапешті. Од 1951 фо 1958 рока студиювала під опіком проф. Ґезы Фоні в Мадярскій Высшій Артистичній Школі. З політичных причын была выключена зо студий в роках 1954-55. В тым часі была в Кішкунгаляш.

Великє влияня на єй творчіст мали подорожы з 60. років ХХ ст. по СССР. Познала товды тамтышні творы в монастырях і малых місточках. Од 1969 р. ілюструвала книжкы. Найперше робила рисункы тушом, пак серіґрафію і мідьориты. Захопила ся і кераміком.

Творчіст артисткы характеризує велика кількіт фантазиі. Вельо робіт творила під влияньом біблийных текстів і історичных подій. Видимы сут і однесіня до соспільного жытя. Свідомо стилізувала своі роботы в атмосфері наівной штукы.

Каталоґ выставы з творчістю Віолі Беркі найдете за тым мотузком, а з роботами Никыфора – гев.

Наталія МАЛЕЦКА-НОВАК, ЛЕМ.фм, публікуєме в оріґіналї – лемківскім варіантї русиньского языка, зредукованя фотоґрафій: ред. АРК в СР.