31. 12. 2020: Вігорлатьскый музей припоминать собі Войтєха (Адалберта) Борецького і публікаціёв

Вже другый рік припоминать собі Вігорлатьскый музей в Гуменнім рочніцї вызначных русиньскых малярів. В минулім роцї з нагоды сторочніцї од народжіня Ореста Дубая музей зорґанізовав ретроспектівну выставку – выбер з богатой творчости того родака в Великой Поляны.

В рамках подій повязаных з рочніцёв втогды в авторстві Даны Катаніковой вышла і публікація під назвов Орест Дубай, де мож найти малярёву біоґрафію, богате образове портфоліо і опис ёго умелецькой творчости з погляду тематічных жанрів ці технічных округів. Публікація втогды вышла в триязычній верзії, мож в нїй было найти тексты по словацькы, русиньскы і анґліцькы

Тот рік Вігорлатьскый музей припоминать своїм навщівникам, але і шырокым кругам заінтересованых, округлу рочніцю – 110 років од народжіня далшого вызначного русиньского маляря, Войтєха (Адалберта) Борецького (позн. ред.: але і 30. рочніцю од смерти).

Двоязычна публікація од двох авторок

Вернісаж юбілейной выставкы, котра бы мала быти приступна до 17-го януара 2021-го року, одбыла ся іщі 12-го новембра 2020. Якраз на тій події была одпрезентована і публікація, котру музей выдав під назвов Войтєх Борецькый. Книжка вышла спід рук двох авторок – Даны Катаніковой і Галины Риж.

Публікація обсягує словацькы, але знова і русиньскы тексты. Чітатель ся і в припадї Борецького може дізнати веце о ёго творчости вдяка популарізачным текстам авторок, ці прочітати собі о ёго жывотї. І тот раз суть тексты доповнены многыма якостныма фоторепродукціями Борецького творів. О русиньскы тексты, єднако як і в припадї книжкы о Дубаёви, постарала ся Анна Кузмякова.

„Моноґрафія Войтєх Борецькый є по порядку другов книжков, в котрій представляме русиньского автора текстом і в русиньскім языку. Кумшт і язык все мали вызначно становлюючій і співвытваряный характер при формованю народного усвідомлїня жытельства. Позітівне одношіня до нашого корїня, културы і історії є на полю Вігорлатьского музея в Гуменнім розвиване,“ пише в передслові публікації Дана Катанікова.

Войтєх Борецькый

Войтєх Борецькый (14. 11. 1910 р. – 12. 6. 1990 р.) быв родаком із русиньского села Убля, Сниньского окресу. У 1925-ім роцї ся цїла родина переселила до Ужгорода. Там абсолвовав ґімназію і учітельску семінарію і як талентованый вытварник в роках 1928 – 1932 ходив до вечернёй школы малёваня під веджінём Адалберта Ерделі і Осифа Бокшая. В тім періодї вступив і до Общества умелцїв на Підкарпатьскій Руси.

В початках підкарпатьской малярьской школы быв представителём молодшой ґенерації, творив країны і жанровы композіції в шытілї експресіонізму. Выставлёвав в Ужгородї, Москві, Відню, Різі, Братїславі, Празї, Мукачові.

По Другій світовій войнї ёго родина переселила ся до Кошіць, він зістав на Українї, перестав учіти і цалком оддав ся малёваню. Кедьже ся ідеолоґічно не згодовав з режімом, не міг пізнїше выставлёвати і так в роцї 1964 і він переселив ся до Кошіць. У метрополї выходной Словакії сполутворив образ вытварного жывота міста аж до своёй смерти.

Петро МЕДВІДЬ, ЛЕМ.фм, жрідло фотоґрафій: Vihorlatské múzeum v Humennom, языкова управа: ред. АРК в СР.