29. 5. 2020: Нова біоґрафія Варголя зачынат ся од сцены, коли близкій він был смерти
Коли Варголь мал 39 років, оциґанил смерт, зато што высокой клясы італияньско-американьскій хірурґ успішні го оперувал. Од того моменту жытя найславнійшого Русина зачынат ся найновша біоґрафія Енді Варголя авторства Блейка Ґопніка пн. «Варголь». Книжка трафила до продажы перед місяцьом.
3. червця/юнія Варголь нашол ся на операцийным столі в Нюйоркскым Шпытали Колюмба зато, же Валері Солянас пострілила артисту на Юніон-Сквер на Мангатані. Уратувал го дохтор Джузеппе Россі, выспециялізуваный в операциях на одкрытым серци і лікуваню постріловых ран.
«Думал, што Варголь є бездомным з Юніон-Сквер» – повіл Блейк Ґопнік, автор книжкы «Варголь», новой біоґрафіі печатаной кінцьом квітня/апріля тр.
Заплата в образах
Блейк Ґопнік, бывшый критик штукы «The Washington Post», жытель Ню Йорка, присвятил сім років на збераня материялів і писаня Варгольовой біоґрафіі, влучаючы в тото долгы дни проведены в архіві Музею Варголя з Пітсбурґу.
Кнжика зачынат ся жывым описом того, як дохтор Россі выратувал Варголя од смерти. Сім років тому Ґопнік был присутный вчас інтервю, котре дохтор Джон Раян, емеритуваный хірурґ з Сієтль і історик медицины, провюл з дохтором Россі.
«Перешли через вшыткы розтинаня і швы, котры др Россі зробил вчас той 5-годинной операциі. Рішыл єм, што то мусит быти початок мойой книжкы» – спостерюг Ґопнік.
Кєд бы Варголь істо вмер в 1968 році, то «николи бы сме не мали маґазину ‘Interview’, його робіт в телевізиі, oбразів Rorschach, Тайной Вечері ци образів камуфляжу» – повіл Ґопнік. «Варголь на все остал бы лем артистом поп» – додал.
Коли Варголь выздоровіл, выслал 1000 дулярів до дохторя Россі, але чек одшмарено. Ґабінет выставлял рахункы на артисту, але без успіху. Єдного дня в місце чеку, до мешканя дохтора Россі в Ню Йорку достарчыли сім образів Мерилін Монро і некотры з баньками поливкы Кампбель.
«З початку дохтор іх нияк не хотіл» – повіл Ґопнік. Пізнійше завісил образы, а він і його славный пациєнт, оба вроджены в 1928 році, заприязнили ся.
Рокы досліджынь, тисячы годин бесід
«Значыня штукы Варголя залежыт од того, як жыл і кым был» – пише автор біоґрафіі Б. Ґопнік, «зато дрібниці його біоґрафіі сут важнійшы, як в примірі якой-небуд інчой персоны культуры».
Ґопнік досліджат вшытко вдолж і вшыр, од дітинячых років і выхованя серед робітничой клясы в Пітсбурґу як дзецко еміґрантів через початкову карєру ілюстратора в комерцийній штухі аж по його тотальне зануріня в «перформенсі» бытя артистом в товаристві славы і звіздорства.
Ґопнік пенетрує контрасты і радикальный ґеній Варголя, котры спричынили зреволюцийонізуваня нашого світа культуры. Операючы ся на роках досліджынь в архівах, бесідах з сотками жыючых Варгольовых приятелів, любителів і ворогів, Ґопнік ожывлят особовіст, котра надале захоплює світ. Знали го як солодкого і дбаючого о своіх близкых, але тіж маніпулятора з твердым серцьом, был візийонером, кєд іде о аванґарду, заєдно любительом кічу, был вірный церкви, так само як охочым до грішыня скептичным циніком.
«Варголь» дає солідный образ мужчыны і артисты, котрый консеквенті протиставлял ся легкій катеґоризациі і котрого жытя і творчіст фурт мают влияня на нашу культуру і соспільніст.
О авторі
Блейк Ґопнік вродил ся в Філядельфіі в 1963 році. Єст ціненым критиком штукы. Од 2011 рока мешкат в Ню Йорку. Скорше через десят років был головным критиком штукы в «The Washington Post». Тоту роботу попереджала функция артистичного дирекотра і критика в Канаді. Зробил докторат з істориі штукы на Оксфордскым Університеті. Пише на темы тыкаючы естетикы – од ґамбокнижкы по ґастрономію.
Наталія МАЛЕЦКА-НОВАК, ЛЕМ.фм
(Публікуєме в оріґіналї – лемківскім варіантї русиньского языка.)
