28. 8. 2020: Сіярто за плотом

Мадярьскый премєр Віктор Орбан написав україньскому колеґови Денісови Шмигалёви писмо із нагоды державного свята Дня незалежности Україны. Орбан підкреслив сувереніту Україны і добры сусїдьскы односины. Мадярьско є за словами Орбана партнером Україны.

Мадярьскый інформачный сервер Napi.hu написав в повязаню з писмом, же мадярьскый премєр змінив тон односно Україны. Сервер припомянув, же Будапешт в остатнїх роках реґуларно атаковала Київ і крітковала го, наприклад, за закон о освітї. І зато дотеперь бранило Мадярьско в тім, жебы ся пробглубило союзницьство меджі Українов в рамках НАТО і в Европскій унії.

Орбан в писмі оцїнив, же україньска влада є одкрыта діскусії о недорїшеных дїлах у взаємных україньско-мадярьскых односинах, а єдночасно выразив надїю, же посередництвом одборного діалоґу ся подарить найти рїшіня, з тым, же ся буде смотрити на захованя прав народностных меншын.

Не знам, в чім ся мала мінити реторіка Віктора Орбана односно Україны, но веце як зміну реторікы то беру як діпломатічный танець.

Была то якраз влада Деніса Шмигаля, котра по роках стаґнації пару місяцїв тому зачала обновлёвати діскусію з владным кабінетом в Будапештї, кедьже є ясне, же Мадярьско докаже быти затяте цїлы рокы і не попустить, кедь іде о прінціпы, котры суть про Мадярів пріорітны. То за перше.

За друге, Мадярьско, при будьякій крітіцї односно Україны ниґда офіціално не спохыбнёвало сувереніту і теріторіалну цїлость свого сусїда, навеце єден із найважнїшых договорів, котрый тото мав ґарнатовати, быв підписаный якраз в Будапештї. То скоріше з україньского боку за кажду крітіку, за кажду поміч мадярьскому населїню в Закарпатьскій области, однесе собі Будапешт налїпку узурпатора теріторії, і кедь каждому в цівілізованім світї є ясне, же Будапешт не є Москва, і в штруктурах як НАТО і Европска унія бы собі теріторіалны претензії Мадярьско реално не могло робити, і кебы на то мало не знам яку дяку.

Но і тото найглавнїше – за третє. Кедь собі спомянеме на крітіку Мадярьска односно Україны, котра была повязана выключно зо законами, котры нелем з мадярьского погляду порушовали і порушують права меншын, але лем Мадярьско і часточно Румунія ся односно того озвали, не быв то Віктор Орбан, хто кричав. Віктор Орбан має на тото іншого чоловіка. І тым є міністер загранічных діл Петер Сіярто.

То од Петра Сіярто было чути одкрыту крітіку і пожадавкы односно Україны, жебы ґарантовати права меншын, про Будапешть першорядо права Мадярів у Закарпатьскій области, і тот самый файтер мадярьской влады є все на своїм місцї і чекать, што буде дале.

Чекать, што принесуть авізованы мадярьско-україньскы їднаня, кедьже уж і україньскый премєр Шмигаль повів, же Київ хоче глядати рїшіня, котры бы помогли закінчіти споры меджі сусїдами, і Українї ся так одкрыла путь ку векшому зближованю зо Западом.

Віктор Орбан не зробив ніч, лем повторив факты, котры суть давно знамы. Будапешт предці ниґда не атаковала сувереніту і теріторіалну цїлость Україны, а ниґда Україну ани не брала за неприятеля. Ку тому оцїнив остатнї крокы Шмигалёвой влады, котра хоче діскутовати о проблемах і вырїшыти їх, припадно холем о тім говорить, кедьже попереднї власти уж ани не проявлёвали інтерес реално з Мадярьском о народностных правах бісїдовати. І то є вшытко.

Тым затанцёвав діпломатічный танець, котрым лем потвердив, же зо Шмигалём радо буде рїшыти вопросы, котры Мадярів знепокоюють, і котры суть про Будапешт таков проблемов, же є охотна блоковати Київ у інтеґрачных намагах.

Є то подана рука. І то є вшытко. Жадна зміна тону. Бо не треба забывати, же за плотом той сітуації стоїть Петер Сіярто. Файтер, котрый чекать, коли прийде ёго хвіля. І є наінвым думати собі, же го Орбан не схоснує, кедь розговоры о недорїшеных проблемах, котры споминать і сам мадярьскый премєр, не скінчать подля очековань Будапешту. Кедь не будуть ґарантованы права меншын так, як бы то нелем подля Мадярьска, але і подля Западу мало быти.

Кедьже є то єдина держава, котра актівно выступать і вказує на тоты проблемы, Сіярто за плотом є щастя і про далшы меншыны на Українї, включно Русинів.

Петро МЕДВІДЬ ЛЕМ.фм,статя была написана як коментарь „Вступне до контроли“ лемківского радія lem.fm. Жрідло фотоґрафії: Pixabay.com. Языкова управа: ред. АСРК в СР.