26. 3. 2020: Маріянна Лявинець: „Штруктура нашой роботы заключать ся в тім, жебы чім веце людей прилакати до нашой русиньской културы“

Днешнє інтервю закінчує нашу серію інтервю з вызначныма Русинами Мадярьска. Розговор быв записаный в просторах Русиньской самосправы главнoго міста Будапешт з ёго председкынёв Маріяннов Лявинець. А бісїдовало ся о діятельстві той русиньской самосправы і пропаґації русиньской културы в Мадярьску.

Маріанна Лявинець є родачков з Підкарпатя, і у 1992-ім роцї еміґровала до Будапешту. Родила ся в „змішаній родинї“ – отець быв Русин, мама была Мадярька. Дома говорили на трёх языках: по русиньскы, по мадярьскы, і по „великоруськы“, як то было принято скоро в каждій хыжі на Підкарпатю по роцї 1946.

Русиньска самосправа Будапештa была заложене в роцї 1998. Ёго першов председкынёв была Юдіта Кішова (рр. 1998 – 2002, 2002 –-2006), а пак Ольга Сілцер (рр. 2006 – 2010). А в сучасности Маріянна Лявинець была выбрата по третїй раз як председкыня Русиньской самосправы в головнім містї Будапешт (рр. 2010 –2014, 2014 – 2019, 2019 – 2024). Окрем того, Маріянна Лявинець вже четвертый раз є председкынёв містной самосправы у 6-ім раёнї Будапешту, і была членом Вседержавной русиньской самосправы в Будапештї.

Русиньска самосправа Будапешта складать ся із семох членів: председа, заступця председы, члены самосправы. Основным цїлём самосправы є залучати людей до русиньской културы, і познакомити мадярьскоязычных Русинів з тым, хто сьме. Зато публістічны ці періодічны выданя самосправы друкують ся двоязычно.

Наприклад, выдавать ся „Русинськый альманах‟, де є рубріка „Знамениті люди‟ о Русинах, котры ся прославили ці то в літературї, уменю, історії і так дале. Іщі є періодічне выданя „Русинськый Вістник‟, де можеме найти вшыткы актуалности зо жывота русиньскых самосправ Мадярьска. Каждый рік самосправа орґанізовує по 2-3 културны акції про русиньску меншыну. При самосправі фунґує дїтьскый ансамбель, котрый веде Аня Кедик.

Вєдно із Обществом Антонія Годинкы орґанізують ся науковы конференції. Русиньска самосправа Будапешта актівно сполупрацує з Тібором Мікловшош Поповічом, котрый вже є на пензії і занимать ся зберанём архівного матеріалу. Треба спомянути, же веджіня має добры контакты із русиньскыма орґанізаціями і в Польщі, на Словакії, в Хорватії, Сербії, і на Українї, і то конкретно з Обществом Духновіча (Ужгород), підкреслила Маріянна Лявинець.

На даный час важнов задачов про самосправу є одкрытя памятника великому русиньскому будителёви Александрови Духновічови в Будапештї.

Карін МУЛЯР, ЛЕМ.фм