23. 2. 2021: Святкуєме Світовый день Русинів. Перед 30-ма роками одбыв ся першый СКР

23-го марца в русиньскім календарї святкуєме як Світовый день Русинів. Цїлосвітове свято было схвалене у 2017-ім роцї Світовым конґресом Русинів (СКР), котрый проходив у хорватьскім Осієку.

Дата была выбрата на день, коли проходив 1-ый Світовый конґрес Русинів. Тот проходив 23-го аж 24-го марца 1991-го року в Меджілабірцях. Од того часу минуло округлых 30 років.

Головным орґанізатором 1-го СКР была Русиньска оброда. Участныма на тій вызначній про Русинів події, кедь по довгых роках офіціалного „неєствованя“ першый раз стрїтили ся і становли собі свої цїлї, были втогды представителї Русинів із втогдышнёй Чехословакії, Польщі, іщі все Совєтьской Україны, Северной Америкы і втогдышнёй Югославії.

Зачаток цїлосвітового возроджіня

1-ый Світовый конґрес Русинів наштартовав новодобый возродный процес Русинів во вшыткых областях културно-сполоченьского і хрістіаньского жывота в окремых державах.

На конґресї в Меджілабірцях участници здобыли першы інформації о жывотї Русинів в окремых країнах, надвязали першы меджінародны контакты і договорили ся на конкретній сполупраці. За найосновнїше той стрїчі мож брати то, же Русины становили собі смілы конкретны цїлї і поступы, як досягнути узнаня і зрівноправнїня Русинів у своїх країнах.

Святкованя затля лем раз

Хоць Світовый день Русинів быв выголошеный у 2017-ім роцї, затля офіціално святковав ся лем раз, у 2019-ім роцї.

Світова рада Русинів вєдно із Русиньсков обродов на Словеньску і містом Меджілабірцї дня 23-го марца 2019-го року зорґанізовала в Меджілабірцях святочну академію, котров собі Русины припомянули 28-му річніцю од 1-го Світового конґресу Русинів а вєдно з тым торжествовали і Світовый день Русинів.

Академія зачала при памятній таблї, котра є на Домі културы в Меджілабірцях, значіть будові, де конґрес у 1991-ім роцї проходив. На події брали участь Русины із Словакії, Польщі, Мадярьска, Румунії і Сербії.

Проґрам продовжовав в просторах Містьского уряду в Меджілабірцях. Участь брав і председа Світового конресу Русинів Штефан Лявинець.

Минувшый рік, єднако як і тот рік, жадны святкованя оголошены не были. Причінов є передовшыткым пандемічна сітуація, котра не дозволює робити културно-сполоченьскы події ани на Совакії, ани в іншых державах.

Окрем Світового дня Русинів, окремы членьскы державы мають выбраты і свої локалны днї Русинів, котры одказують на даяку історічну дію, яка є повязана в тій державі з Русинами.

Петро МЕДВІДЬ, ЛЕМ.фн, языкова і ґрафічна управа: ред. АРК в СР.