22. 11. 2019: Монопол не є рїшінём

Дочекали сьме ся. Україна досправды подля остатнїх інформацій буде робити списованя населїня у 2020-ім роцї. Мав бы проходити в місяцях новембер і децембер. Неодповіданым зіставать, ці ся Русины будуть годны голосити ку своїй народности, і кедь гей, ці ся приголосить релевантне чісло людей.

Покля є проблема чісло єдна, значіть дати можность голосити ся ку Русинам як ку окремій народностній меншынї на Українї, чісто в руках державы, з проблемов чісло два є то пів на пів. Чом? Поясниме.

Є добре, же голова Краёвого общества підкарпатьскых Русинів Микола Бобинець такой по тім, што было офіціално выголошено, коли і як бы мало списованя проходити, скликав пресконференцію, на котрій обернув увагу, же Русины бы мали быти в списку народностей, ку котрым ся буде мож офіціално в переписі приголосити. Думам, же тиск бы мали робити і далшы русиньскы орґанізації, мали бы медіално бомбардовати, жебы о проблемі было чути штонайвеце. Слово ку темі бы мало выйти і зо Світовой рады Русинів.

Но фактом зіставать, же то буде лем в руках Києва як буде приготовлене списобваня, на што ся в нїм буде звідати, і ці ся Русины конечно по скоро 30-ёх роках україньской державы дістануть на своїй підкарпатьскій отцюзнинї на спискок наросднотей.

Правдов є, же тоту тему бы мали обговорити з Києвом і меджінародны інштітуції, людьскоправны орґанізації, мало бы ся Українї ясно вказати, же путь до Европы веде лем через дотримованя европскых вартостей і штандардів, меджі котры бізовно не належыть утискованя народностной меншыны, кріміналізація актівістів, непризнаваня прав даякой меншынї. Но і кебы на дверї дуркала єдна інштітуція за другов, на кінцю дня то буде і так лем в руках україньскых властей. Днесь є ясне лем єдно. Україна своїм рїшінём односно Русинів вкаже, ці то з тов Европов думать серёзно.

Будьме оптімістами і робме з верзійов, же Русины досправды будуть в списку народностных меншын, ку котрым ся мож голосити, навеце, же буде ґаранція, же ся пак не будуть раховати тоты люди до Українцїв, але за окрему народность. Кілько буде Русинів? Приголосить ся релевантне чісло, ці скінчіме знова на кількости коло 10 тісяч особ, як в роцї 2001? То вже є справа, котра залежыть і од державы, і од русиньскых орґанізацій.

Покля будуть україньскы медії, наперек тому, же бы Русины были на списку офіціално узнаных народностей, далше пошырёвати брехнї о Русинах, робити з них сепаратістів, давати простор різным „науковцям“, котры нам пояснять, же мы не розумієме, же Русины суть властно Українцї, пак не можеме чекати, же ся люде будуть добровольно і радостно голосити ку Русинам. Покля СБУ не буде мати нич інше на роботї, лем мати в мерьку русиньскых актівістів, так само не можеме чекати, же ся велике чісло людей добровольно придасть меджі „підозрілых“. Значіть, є потрібне, жебы Київ нелем дав можность голосити ся ку Русинам, но так само скінчів з протирусиньскым діскурзом, котрый веде од выголошіня незалежности Україны.

На другім боцї, покля бы і вшытко было ідеалне, важнов є і позіція русиньскых орґанізацій. І ту зачав Микола Бобинець з планого кінця.

Кедь ся іде грати о добрый резултат, і так бы то мало быти, покля реално нам іде о Русинів, а не о їх похованя, пак є треба споїти силы. Памятам на перепис з 2011-го року на Словакії. Іщі ани не існовав Округлый стіл Русинів Словеньска і русиньскы орґанізації мали меджі собов різны, не все добры односины. Но кедь ся ішло до кампанї, векшына з них собі сіла за стіл і договорили ся на сполупраці, складали довєдна грошы на друкованя матеріалів, білбордів ітд. Кампань є час, коли треба вказати, же сьме вшыткы вєдно, же цїль пересвідчіти людей, жебы не забывали на своє походжіня і признали го у списованю, є омного веце як нашы незгоды.

Тота сполупраца ся вказала добрым рїшінём. Русины єдины росли, покля іншы народности стратили.

Микола Бобинець на пресконференції говорив, же в Закарпатьскій области суть лем три основны орґанізації. Будованя такого монополу не є в тій сітуації рїшінём. Бобинець бы мав глядати своїх союзників, не моноплізовати себе і людей, котры му пасують. Кажда русиньска орґанізація, каждый актівіста, котрый Русинам не робить пакость, є помічна рука, котра може зробити фалат роботы в кампанї. Кедь ся орґанізації меджі собов будуть натїгати, хто ту має право дашто бісїдовати, робити, хто є головный, люде то увидять і знова ся вернеме ку проблемі, же хто ся пак буде хотїти голосити ку народности, котрой воджатаї ся лем натїгають меджі собов, а не знають ся на ничім доїднати.

Про Русинів на Українї приходить важна хвіля. Было бы барз нерозумне, жебы теперь рїшыло ся лем то, хто є ту шеф. Выголошіня монополу не є природнов авторітов, а скорїше великов хыбов.

Петро МЕДВІДЬ, ЛЕМ.фм, статя была написана як коментарь „Вступне до контроли“ лемківского радія lem.fm. Жрідло фотоґрафії Wikipedia.