20. 6. 2020: Прошло 120 років од народжіня Діонізія Зубрицького

Діонізій Зубрицькый (Діонісiй Зубрицкій, Dionisij Zubrickij) нар. 20. 6. 1895 у Дячові, втогдышнёго Угорьского кралёвства, теперь на теріторії Словакії, умер 15. 4. 1949 у Пряшові, втогдышнёй Чехословакії, теперь на теріторії Словакії. Быв педаґоґом, освітнїм адміністратором, літературознателём, малярём, сполоченьско-културным діятелём у Пряшівскій области.

По скінчіню ґімназії у Пряшов (1913) Д. Зубрицькый штудовав в ґрекокатольцькій богословской семінаріїі (1913 – 1917), Прывницькій академії у Коішіцях (1922), на Універзітї Я. А. Коменьского у Братїславі і на Вольній універзіты в Празї (1926).

На кінци 1. світовой войны Д. Зубрицькый быв єдным з орґанізаторів Руськой народной рады у м. Стара Любовня (новембер 1918). Короткый час робив у чехословацькій адміністрації на Підкарпатьскій Руси (1919). Потім вернув ся до Пряшова, де приспів ку заснованю русиноязычной неповной середнёй школы (міщанкы) і быв заступцём єй дирейктора, пізнїше директором (1929 –1945). Довшый час быв дописователём новиной „Русское слово‟, де пропаґовав потребу початковой освіты в Пряшівскій области з русиньскым, а не словацькым языком. Быв закладателём пряшівской філії Общества „Просвіта‟ (1930).

Творив Д. Зубрицькый по русиньскы, але і в „традічнім карпаторусиньскім языку‟, а то поезію, популарны біоґрафії челных писателїв Пряшівской области 19. ст.: „Нашъ А. Духновичъ‟ (1923), „Александер Павлович: описаніє єго житя и характеристика єго поезіѣ‟ (1925), переклав до русиньского языка (латиньскым алфавітом) катехізм „Cheristianska nauka dľa podkarpatskix grekokatoličeskich dʼitej“ (1925) і зоставив антолоґії російской літературы ‟Русское чтение‟ (1946).

Література: Микола Мушинка, „Призабутий ювілей: до 100-ліття з дня народщення Дениса Зубрицького‟, Дукля, XYLIII, 6 (Пряшів, 1995), с. 26-31.

Здрой: Павел Роберт МАҐОЧІЙ, Іван ПОП „Енциклопедія історії та культури карпатських русинів“ зоставителїв П. Р. Маґочія і І. Попа, Ужгород: Видавництво В. Падяка, 2010, с. 250, переклад із україньского языка: А. З.