18. 6. 2024: Літературный фонд оцїнив Юрка Харитуна і Анну Кузмякову
У віторок, 11-го юна 2024-го року, в Братїславі одбыло ся удїлёваня Цін і Премій Літературного фонду (Literárny fond) за оріґіналну творчость. Окрім нагород за літературу в словацькім языку были оцїнены і творы народностных меншын – мадярьской, русиньской і україньской.
Раз на два рокы Літературный фонд удїлює Ціну і Премію Александра Павловіча за русиньску літературу. Тот рік оцїнёвали ся творы за період років 2022 і 2023.
Журї, котра выберала найлїпшы русиньскы книжкы, была в складї Михал Павліч – председа, одборный робітник Інштітуту русиньского языка і културы Пряшівской універзіты в Пряшові (ПУ), Івана Сливкова – із Інштітуту середнёевропскых штудій на Філозофічній факулті ПУ, і Домінка Новотна – інтерна докторандка на русиньскім інштітутї.
Цїну дістав дїтячій фоклор
Лавреатом Цїны Александра Павловіча став знамый русиньскый поет Юрко Харитун. Цїну здобыв за книжку Дякую, мамко!, котру в другім выданю выдало обчаньске здружіня Колысочка у 2023-ім році. Є то зборник, в котрім находить ся дїтячій фолклор, суть в нїм і нотовы записы ку співанкам.
„Выселїня семох сел стариньской области і выбудованя водной гати Старина незмазательнов тінтов записало ся головно вдяка писательскій творчости Юрка Харитуна,“ пише ся в рецензії, котру дала журї ку удїлёваню нагород.
„Менше познатым фактом є, же русиньскый бард є і зберателём фолклорной словесности, котру вєдно із своёв мамом Аннов записовали.“
„Зборник обсягує богатство русиньской дїтячой фолклорной словености – колысанкы, вінчовачкы, молитвочкы, рахованкы, загадкы але і приповідку ці пословіцї. Книжка має значіня в области розвиваня і хоснованя русиньского языка. Тексты суть головно про дїти передшкольского і молодшого віку, котры ся рітмізованы тексты легко навчать. Іншы тексты гравов формов вопросів і одповідей можуть быти схоснованы почас дїтячіх гер,“ пише ся далше в рецензії.
Нагороду має і Рождественна коляда
Прославленый твор Чарлса Дікенса Рождественна коляда дістав у 2023-ім роцї і свою русиньску верзію, кедь го выдало обчаньске здружіня молоды.Русины. Твор на русиньскый язык подля словацького перекладу зробила Анна Кузмякова, довгорічна русиньска дїятелька і редакторка періодічной і неперіодічной пресы.
Якраз за єдну із накрасшых рождественных історій у світї літературы, котру уж мож чітати і по русиньскы, была удїлена Літературным фондом Аннї Кузмяковій Премія Александра Павловіча.
„Русиньска література на Словакії є майже комплетно творена головно оріґіналнов авторьсков творчостёв, зато каждый переклад до русиньского языка оправдано притягне увагу,“ пише журї і припоминать, же в послїднїх роках заінтересовало тлумачіня Андерсеновых приповідок, на котрім робила так само Анна Кузмякова і Алена Янцурова, і котре здобыло Премію Александра Павловіча у 2022-ім роцї.
Тот сам выдаватель теперь з едіторков Лідіёв Будаёвов вырїшыли выдати Рождественну коляду.
Журї оцїнила, же ся знова подарило выдати модерне репрезентатівне выданя світовой літературы в русиньскім языку, котре собі заслужыть нагороду і мотівацію до далшой роботы на перекладах.
Цїны і Премії Александра Павловіча
Літературный фонд удїлює од 2005-го року літературну Цїну Александра Павловіча за найлїпшый літературный твор написаный по русиньскы і Премії Александра Павловіча за літературный твор написаный по русиньскы, і за тлумачіня літературного твору зо словацького на русиньскый язык.
Цїны і Премії Александра Павловіча суть все удїлёваны творам, котры вышли в попереднїх двох роках. Цїну і Премії удїлює комітет Секції про оріґіналну літературу на пропозіцію журї.
Петро МЕДВІДЬ, ЛЕМ.фм, языкова і ґрафічна управа: АРК в СР.
