17. 8. 2021: Одбыв ся юбілейный рочник фестівалу Червена ружа в Ужгородї

Наперек пандемічным обмеджіням фестівал знова мав і меджінародну участь.

В суботу, 14-го авґуста 2021-го року, одбыв ся юбілейный 20-ый рочник фестівалу русиньской културы Червена ружа, котрый орґанізує Народна рада Русинів Закарпатя. Фестівал проходив в просторах ужгородьского бабкового театру.

Юбілейна Червена ружа привітала множество выступаючіх, котры одпрезентовали спів, танець і поезію. Публіку чекав богатый тригодиновый проґрам.

Xочеме тій державі добра

Фестівал Червена ружа традічно одкрыв голова Народной рады Русинів Закарпатя Євген Жупан. Як повів, хоць Русины не суть дотеперь узнаны на Українї, мають можливость холем орґанізовати такы културны події, якыма быв і суботнїй фестівал, мають свої орґанізації, ці редакцію в локалній телевізії.

Жупан підчеркнув, же за 30 років незалежности Україны, котру собі буде держава припоминати за пару днїв, Русины много раз обернули ся до україньского презідента, кабінету міністрів ці Верьховной рады Україны, жебы узнати Русинів.

„Мы не екстремісты. Мы законопослушны обчане Україны. Хочеме тій державі добра. Хочеме демократічны прінціпы, котры суть записаны і в законах Україны. І зато знова жадаме ліквідовати тоту несправедливость, котра была зроблена односно нас по Другій світовій войнї,“ повів почас вступного слова Жупан.

Споминало ся і на помершых Русинів

Жупан у своїм одкрываючім приговорі звернув увагу і на то, же наперек пандемії і омного складнішым условіям наконець повело ся юбілейный річник зорґанізовати. Но припомянув так само, же за остатні два рокы од нас навсе одышли великы Русины.

„За послїднї два рокы мы стратили вызнамных теперїшнїх будителїв Русинів, котры дали великый вклад за послїднїх 30 років,“ повів глава Народной рады Русинів Закарпатя.

Жупан спомянув Юрія Чорія, автора 75-ёх книжок, русиньского словаря, Михаіла Алмашія, русиньского педаґоґа, автора многых научных публікацій, писателя Михаіла Кеміня, Олґу Прокоп, вызначну културно-общественну дїятельку, котра до послїднїх днів пропаґовала русиньску културу, Михаіла Града, якый быв председом Союзу русиньскых писателїв Закарпатя, писателя Йосифа Лемка і Богдана Ґамбаля, котрого означів за „великого нашого приятеля з Польщі, якый приходив на нашы фестівалы.“

Богатый проґрам фестівалу

По вступнім слові Жупан попросив делеґацію, жебы од Народной рады Русинів Закарпатя ішла покласти квіткы ку памятнику Духновіча в Ужгородї. В складї делеґації быв академік Михайло Белень, автор памятника, Іван Палінкаш, член презідії Народной рады Русинів Закарпатя і за молоду ґенерацію Яніна Штефаньска, котра пізнїше выступала з ансамблём Бабчіна співаночка, якый основала і довгы рокы вела Олґа Прокоп.

На початку културного проґраму за мір в країнї і за то, жебы фестівал добрї проходив, участны помолили ся. Молитву вів православный священик і русиньскый културно-сполоченьскый дїятель отець Димітрій Сидор, так істо член Народной рады Русинів Закарпатя.

Пак ся вже публіка могла тїшыти на досправды богатый проґрам, в котрім была русиньска музика, спів але і літературне слово. На фестівалї было відїти выступаючіх вшыткых ґенерацій, од найменшых дїтей, аж по тых скоріше народженых інтерпретів ці авторів, котры не забывають на свою материньску бісїду, на то, хто суть, і розвивають русиньску културу далше.

З великого множества выступаючіх спомяньме холем такых інтерпретів і ансамблї, як Петро Матій, Мірослава Копинець, Бабчіна співаночка, Антон Галас, Василь Січ, Серґей Савчук, Кирниченка, але і много далшых.

Свої літературны творы на сценї одпрезентовали Анна Мегела, Михайло Бабидоріч, котрый быв і конференцьєром проґраму, Іван Бузаш ці Леся Саша Адамова, яка в тот день дополудне в Ужгородї презентовала свої книжкы поезії.

На фестівалї быв фолклор, але і модернїша музика, мож было відїти зачінаючіх нашых умелцїв, але і бардів русиньской културы на Підкарпатю.

На фестівалї і загранічы Русины

Хоць юбілейный рочник одбывав ся за строгых условій почас пандемії, што комплікує ходити через граніцї меджі державами, Червена ружа мала знова і меджінародну участь.

Підкарпатьскых Русинів пришов поздоровити з Мадярьска Віктор Крамаренко, председа Вседержавной русиньской самосправы, і Петро Медвідь за Русинів Словакії, котрый передав в Ужгородї щіры поздоровлїня і од Русинів з Польщі, якы не могли быти участны події.

На Червену ружу пришли і представителї далшых русиньскых орґанізацій, котры дїють на Підкарпатю.

20-ый річник фестівалу Червена ружа быв знова краснов културнов акціёв, котра вказала, же наперек вшыткому Русины суть, бо жыє їх бісїда, їх култура, їх співанка, а і будуть, бо на сценї мож было відїти і тоты найменшы Русинята, котры презентовали наше културне богатство.

Надіяме ся, же о рік будуть лїпшы пандемічны условія і Червена ружа буде мож проходити і за векшой меджінародной участи Русинів, котры творять єден недїлительный народ.

Петро МЕДВІДЬ, ЛЕМ.фм, ґрафічна і языкова управа: ред. АРК в АР.

Script logo