16. 9. 2020: 165 РОКІВ ОД НАРОДЖІНЯ АНТОНІЯ БЕСКИДА

Антоній Бескид (Anton Beskid, Beszkid Antal) нар. 16. 9. 1855 у Ганиґовцях у втогдышнїм Угорьскім кралёвстві, теперь на теріторії Словакії і умер 16. 6. 1933 в Ужгородї втогдышнёй Чехословакії, теперь на теріторії Україны. Быв адвокатом і політічным діятелём російской народной орьєнтації в Пряшівскій области і на Підкарпатьскій Руси. Походив з родины знамых ґрекоккатолицькых священників і патріотів...

По розпадї Австро- Угорьска А. Бескид прияв прочехословацьку політічну орьєнтацію, засновав Пряшівску народну раду (новембер 1918) і вєдно з галицькыма русофілами Андріём Ґаґатком і Дмитром Вислоцькым  успішно невтралізовали вплив проукраїньского політічногоп зґрупованя в Пряшівскій области на челї з Еміліаном Невицькым. 21. 12. 1918 члены Руськой рады Лемків споїли ся з ґрупов А. Бескида і створили Карпаторуську народну раду в Пряшові. Тото зґрупованя зо зачатку надіяло ся на припоїня своёй карпатьской отчіны до Росії, але почас наступных місяцїв отворено выступало за припоїня заселеных Русинами земель до Чехословакії. У януарї 1919 р. А. Бескид быв запоєный до чехословацькой делеґації на Парижскій міровій конференції, а в маю быв выбраный (іn absentia) за председу  Централной руськой народной рады. По октобру він зістав лем председом русофілской фракції того орґану.

А. Бескид сполїгав ся на свою політічну домінанцію на Підкарпатьскій Руси, але чехословацька влада зо зачатку была прихыленцём Ґріґорія Жатковіча. У маю 1919 р. А . Бескид закладать Руську народну партію в Пряшові, котра крітічно ся односила ку містній словацькій адміністрації і высувала вымогу такой припоїня Русинів до Підкарпатьской Руси. На кінцю того року А. Бескид пішов на пропаґадістічну путь до США, навщівив еміґрантьскы ґрупы Русинів. За їх підпоры засновав „Русскій народный банкъ‟ в Ужгородї і быв ёго директором, (1920 – 1925) аж до споїня з Підкарпатьсков банков. Почас першых років по Першій світовій войнї А. Бескид быв... директором-закладателём Общества Александра Духновіча.

По зближіню з чеськословацьков владов у 1923 р. А. Бескид быв согласный зменшыти своє крітічне ставлїня до влады і зрік ся функції председы опозічной Руськой народной партії. Одповідёв на то было ёго менованя другым ґубернатором Підкарпатьской Руси, і А. Бескид почас десятьроча зістав у тій функції, аж до своёй смерти. Тота функція была чісто формална, без будьякого політічного впливу, а змінити сітуацію А. Берскид ани ся не намагав. Почас свого адміністрованя він підпоровав русофолску орьєнтацію і Общество А. Духновіча.

Література: Станїслав Конєчні, „В службах народа і штату: к 145. річніці народжіня Др. Антонія Бескида‟, Русин, Х, 5-6 (Пряшів, 2000), с.8-9.

Павел Роберт МАҐОЧІЙ, Іван ПОП, здрой: „Енциклопедія історії та культури карпатських русинів‟ зоставителїв П. Р. Маґочія і І. Попа. Ужгород: „Видавництво В. Падяка‟, 2010, с. 48-49, переклад з україньского языка, скорочіня і доданя фотоґрафій: А. З.