16. 3. 2018: Мадярьскы Русины ідуть до волеб із девятёма кандідатами
8-го апріля 2018-го року будуть в Мадярьску проходити парламентны вольбы. У змішаній сістемі вполеб до Земского сейму мають право выбрати своїх представителів і членове народностных меншын. Покля мадярьска леґіслатіва з посланцями за народностны меншыны рахує, предці лем дістати народностного посланця за депутата зо вшыткыма правами не є таке просте.
Представителї меншын у парламентї
Тринадцять народностных меншын має в Мадярьску в рамках парламентных волеб право зволити собі і свого посланця. Но сістема є дакус комплікованїша, і так є правдоподобне, же меншыны будуть мати в парламентї знова лем говорцїв. Зато, жебы меншына мала повноцїнного посланця, з чім мадярьска леґіслатіва теоретічно рахує, треба, жебы кандідат здобыв 20 – 25 тісяч голосів (знижена квота є 22 022 голосів). Першым проблемом є, же векшына меншын ани не мать тілько членів подля списованя жытелїв, жебы мали кількость голосів на зволїня посланця з правом голосованя. Другым проблемом є, же выцше 20 тісяч голосів бы мусив здобыти єден кандідат (список). Покля за меншыну існує веце кандідачных списків, роздїлены были в остатнїх вольбах, наприклад розваджены Словаци, покля є веце кандідатів, голосы ся природно ділять меджі тых кандідатів. І так ани в припадї меншыны, яков є словацька, котра має в Мадярьску 35 тісяч членів, не было мож зволити рядного посланця, лем говроцю.
Є ту іщі єден проблем, котрый знижує кількость голосів про народностных кандідатів. Покля ся чоловік зареґіструє, же хоче волити із народностных кандідачных списків, голосує в рамках того списку з тым, же уж не може голосовати в рамках цїлодержавного партійного списку. Значіть, зареґістрованы меншыновы воличі уж не голосують за політічны партії. Свій другый голос можуть тоты жытелї схосновати лем на вольбу кандідата в єдномандатовых округах. І зато ся много членів народностных меншын ани не зареґіструє голосовати за свого народностного представителя, чім ся і в припадї векшых меншын знижує шанца на то, жебы мати посланця з правом голосованя.
Но з тым вшыткым мадярьска леґіслатіва рахує. Покля меншына не выбере достаточнов кількостёв голосів посланця, здобуде холем вже высше споминаного говорцю.
Русины будуть выберати говорцю
В Мадярьску ся приголосило ку Русинам подля остатнёго списованя жытелїв із 2011-го року 3 382 людей. І кібы сьме оддумали факты, же не вшыткы суть дорослы, значіть не вшыткы можуть іти ку вольбам, і же не вшыткы ся зареґіструють, чісло зо списованя ясно говорить о тім, же Русины будуть мати в парламенті говорцю.
Говорця меншыны в парламентї має вецеро прав, з вынятком права голосовати у пленумі. Народностный говорця ся автоматічно стане членом парламентного выбору про народностны меншыны, в котрім вже має і право голосовати.
У функчнім періоді 2014 аж 2018 была говорцём Русинів в парламенті Віра Ґіріц. Тота уж публіковала на сайтї, котрый має „Вседержавноє Русинськоє Самосправованя‟ (ВРС), інформацію о своїй діятельства почас штирьох років у функції. Ґіріц є на кандідачнім списку ВРС і тот рік. До выборів іде з першого місця на списку. З другого місця кандідує Віктор Крамаренко, котрый є того часу председом ВРС. На третїм і четвертім місці в списку найдеме підпредседів ВРС – Олгу Сілцер-Ліковіч і Яноша Соноцького. По них слїдують Янош Косняньскый, Ґабор Варґа, Марта Варґа, Семан Андрашне і Петер Гладинець. „Вседержавноє Русинськоє Самосправованя‟ так іде до волеб із девятёма кандідатами.
П. М. , жрідло фотоґрафії: Wikipedia.
