10. 11. 2019: Діпломат

Петер Худік ся ку кінцю октобра зрік свого мандату посланця в Народній радї Словацькой републікы. Причінов є, же одходить до діпломації, конкретно на словацькый конзулат до Ужгороду. Союз „Русинів-Українців“ Словацькой републікы мусить мати радость.

Худік быв у реалній політіцї од року 1997, хоць партійны функції мав вже дакус скорїше. Окрем того, же даякый час сидїв як посланець і у словацькім парламентї, але все лем як нїімый автомат голосуючій так, як партія наказала, до політічной історії ся записав головно як єден із надовше діючіх жупанів. За професіё доктор медіціны быв до функції председы Пряшівского самосправного краю зволеный у 2001-ім роцї, і вытримав у тій функції аж до року 2017. 16 років вів край без перервы, все знав выграти вольбы, хоць реално за ёго ґаздованя край жаден вызначный проґрес не зазначів, скорїше наопак. Вольбы знав выграти, і кедь были підозрїня з купованя ромскых голосів, і кедь ся писало о різных бізнісах, наприклад, з фотоволтаріков, на чім собі жупан мав цалком файнїі заробити.

Без огляду на тото вшытко, і много далшого, што бы мож было пораховати Худікови за час ёго жупаньской карьєры в Пряшові, омного інтереснїшым є ёго одношіня ку Русинам, кедьже вів край, в котрім жыє найвекша часть Русинів на Словакії.

Худік мав все добры контакты з україньскым конзулатом, покля іщі існовав у Пряшові. Тоты ёго добры контакты ся в дакотрых рішінях Пряшівского самосправного краю і вказали.

Кедь выникли самосправны краї, перешли під них і културны інштітуції. Зряджователём Театру Александра Духновіча тым став Пряшівскый самосправный край. Быв то період Петра Худіка, коли пришло ку двом вызначным змінам.

По перше, край, як зряджователь театру, котрый од 1990-го року має названя по русиньскім будителёві і грав лем по русиньскы, нарядив, жебы кажду театралну сезону робила ся і єдна премєра по україньскы, бо інштітуція має задачу старати ся і о културу Українцїв на Словакії. Несмыселны премєры, котры ся одограють трираз, суть дурачінов, на котрій ся лем нароблять інсценаторы, акторы, але хосен з того жаден. Но слово зряджователя, є слово зряджователя. Быв то натиск на театер, за котрым стояла українська лоббі, якій радо Худік зробив слугу, што то выбавить.

По друге, быв то період Петра Худіка, коли край зохабив, же ґрупа „неспокійных“ оддїлила Піддукляньскый умелецькый людовый субор од Театру Александра Духновіча. Довтогды оперетна і балетна часть, котра ку театру належала од їй выникнутя, стала окремым субєктом. Мож повісти, же за Худіковой еры розбили театер, пак іщі і попродали дакотры маєткы, котры належали уж окремому ансамблю, і тот скінчів у арендованых просторах словацького Театру Йонаша Заборьского в Пряшові, де днесь, окрем того, же робить свої проґрамы, котры бы мали быти заміряны на Русинів, робить і балет а оперету про словацькы музикалы театру, в котрого будові ансамбель є. Тото, што мав ансамбель робити про русиньскый театер, робить про словацькый.

Але то не є вшытко. Можеме спомянути і іншы факты. Дакілько раз были русиньскы орґанізації просити жупана, ці бы в Пряшові не было мож зробити даякы просторы, котры бы служыли на канцеларнї про тоты орґанізації, припадно як културный центер. Край ниґда ніч не міг про Русинів найти. І пак нараз пришла інформація, же тот самый край, котрый про Русинів ниґда не мав у Пряшові ани канцеларню, дає цїлу лукратівну будову в шыршім центрїі міста до ґаздованя Союзу „Русинів-Українців“ Словацькой републікы, жебы там зробити україньскый центер. Навеце, будову дістав союз за сімболічне евро до аренды на двадцять років.

Припадно можеме припомянути, же на писмо од Містной орґанізації Русиньской оброды на Словеньску в Пряшові, в котрім было жадане, жебы на україньскій ґімназії, котра існує в Пряшові а зряджователём є так само край, навчав ся і русиньскый язык, ани Худік ниґда не одповів, хоць подля леґіслатівы то мав зробити до 30-ох днїв. Русины притім не жадали зрушыти україньску ґімназію, лем доволити і навчаня русиньского языка, бо тота ґімназія выникла як русиньска в меджівнойновім періодї і заслужыли ся о ню такы люди як єпіскоп Ґойдіч. З боку Худіка ішло о іґнорацію до неба кличучу.

Мож бы было з кешенї вытїгати єден припад за другым, жебы вказати, як жупанови лежала на сердцї доля єдной із народностных меншын, котра жыє в тім краї, котрый він рядив. Днесь є Петер Худік офіціално діпломат. Но неофіціално діпломацію робив вже давно. Нажаль, лем на благо україньскых інтересів – внутрїшнїх, а і тых вонкашнїх.

Ёго менованя на конзулат в Ужгородї мусило зробити нашым українізаторам велику радость. Мають там „свого“ чоловіка.

Петро МЕДВІДЬ, статя была написана як коментарь „Вступне до контроли“ лемківского радія lem.fm, Здрой фотоґрафії Pixabay.